«چشم ایرانی» ماجرای عکاسی که “زندگی در ظرف مرگ” را معنا کرده است
ساسان فلاحفر از ساخت مستند «چشم ایرانی» خبر داد و گفت: این پرتره روایتگر عکاسی است که سالها در مناطق جنگی حضور داشته و برای عکسهایش از جانش گذشته است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ساسان فلاحفر، مستندساز و کارگردان آثاری همچون «خاطرات بادیه»، «پایان مأموریت»، «نقاشی یک رویا» و … از ساخت مستند جدید خود به نام «چشم ایرانی» خبر داد که متقاضی حضور در چهاردهمین جشنواره بینالمللی سینما حقیقت نیز شده است.
وی با اشاره به سوژه این مستند گفت: این فیلم روایتی متفاوت از حضور یک عکاس ایرانی در جنگهای سوریه و عراق است؛ عکاسی که نامش را بارها شنیدهایم و او را با عکسهای ماندگاری که خلق کرده است، به یاد میآوریم. حسن قائدی عکاس بحران است که علاوه بر حضور در جبهه سوریه و عراق در بسیاری از بحرانهای کشورمان نظیر زلزله بم، سیل گلستان و … نیز حضوری فعال داشته است. او از سالهای ابتدایی جنگ تا اواخر آن در مناطق بحرانی حضور داشته و تصاویر ماندگاری را ثبت و ضبط کرده است.
فلاحفر با اشاره به ابعاد شخصیتی حسن قائدی گفت: به نظرم حسن قائدی افتخار ملی محسوب میشود که تاکنون کسی به او نپرداخته و مغفول مانده است. او در مواجهه با حوادث و اتفاقات پیرامونش سعی کرده است صحیح و دقیق تاریخنگاری و متفاوت با دیگر عکاسان عمل کند. این عکاس بحران در عین حال که روحیه لطیفی دارد، در مواجهه با جنگ و مرگ، کارش را به خوبی بلد است و بدون ترس لحظاتی را ثبت میکند که کمتر نمونهای برایش یافت میشود. از این رو، در این فیلم، تجربیات حسن قائدی را با بینندگان به اشتراک گذاشتهایم.
این مستندساز خاطرنشان کرد: به نظرم فرق حسن قائدی با خیلی از عکاسها در این است که او هیچ وقت منتظر نماند تا سفارش بگیرد و سپس شروع به کار کند بلکه به کارهایی که دوست داشت پرداخت و با وجود اینکه هزینهبردار هم بود اما کار را به نتیجه رساند و شاید به همین دلیل است که عکسهای بسیار متفاوتی از او بهجای مانده است.
وی اضافه کرد: با دیدن این مستند سفری چند ساله به کشورهای جنگزدهای مثل سوریه و عراق داریم و تاریخ شفاهی این جنگها را نه در قالب کتاب و صوت بلکه در قاب دوربین حسن قائدی میبینیم. به عبارت دیگر، با دیدن این فیلم، بدون هیچ واسطهای به دل جنگهای سوریه و عراق رفته و اتفاقات حیزتانگیزی را میبینیم. شاید بتوان گفت در ظرف مرگ، زندگی را میبینیم. برای مثال در لابهلای این عکسها روایت افراد جنگزدهای را میبینیم که حرفهای زیادی برای گفتن دارند و حرفشان در قاب همین عکسها بیان شده است.
کارگردان مستند «خاطرات بادیه» که در شانزدهمین جشنواره مقاومت نیز برنده جایزه شده است، با اشاره به این که بهتر است مستندهای پرتره در زمان زنده بودن هنرمندان ساخته شود، گفت: برایم مهم بود از هنرمندی مستند پرتره بسازم که زنده است و با این کار از او تقدیر کنیم. حسن قائدی دوست نداشت مستندی از او ساخته و نامش مطرح شود اما بسیار به او اصرار کردیم تا راضی شد جلوی دوربین بیاید.
او درباره روند تولید این مستند گفت: تولیدمان در ایران 9 ماه زمان برد و نگاهی هم به فعالیت او در سوریه و عراق داشتیم. او از سال 2012 و اوایل بحران سوریه در آنجا حضور داشته و تا آزادی موصل را روایت کرده است. همین موضوع سبب شده است که تصاویر بسیار خوبی را از مناطق جنگزده، تقابل با داعشیها و … بگیرد. این عکسها را در فیلم آوردهایم. عکسهای او بسیار ویژه است و ما را به عمق بحران و جنگ برده است.
عوامل ساخت این مستند عبارتاند از: کارگردان: ساسان فلاحفر، فیلمبردار میدانی: حسن قائدی، تصویربرداران ایران: احمد خلیل اول و بهنام احمد خانی، تدوین: ساسان فلاحفر، طراحی و ترکیب صدا: محمدحسین ابراهیمی، اصلاح رنگ و نور: یحیی محمد علیی، موسیقی: امیر بهرامی، طراح نشان: سینا رعیتدوست، تهیه شده در ستاد سوریه سازمان صدا و سیما.